Nieuws

Over de hele linie zijn wij dik tevreden over deze zonnige Monumentendag. Het totaal aantal bezoekers aan de opengestelde monumenten of deelnemers aan activiteiten in de gehele gemeente schatten wij op zo’n 4.000.
De absolute topper dit jaar was de openstelling van de Hoogvliet watertoren in Hazerswoude-RD met 384 bezoekers. Ook de Adventskerk in Alphen had aan belangstelling niet te klagen. Met name het slotconcert van Nationale Orgeldag in de uitvoering van een familievoorstelling van het Carnaval der Dieren zorgde voor een bomvolle kerk. Dit vormde tevens de entourage dat de aanwezige burgemeester Liesbeth Spies na afloop stadsorganist Simon Stelling het lintje van Ridder in de Orde van Oranje Nassau mocht opspelden.
Archeon was voor het eerst opgenomen in het OMD-programma, gezien het thema Levend Erfgoed mochten zij natuurlijk niet ontbreken. Speciaal t.g.v. Open Monumentendag was voor de jeugd de Activiteitenpas gratis. 201 Kinderen hebben hier gebruik van gemaakt.

Ook Nationale Orgeldag trok voldoende belangstelling. Voor de orgelliefhebbers een mooie kans om vaak zelf eens op zo’n majestueus kerkorgel te mogen spelen omdat veel kerken als monument al geopend waren, maar ook b.v. het VARA-orgel in het Floratheater te Boskoop werd gedemonstreerd. In deze plaats was ook een Gebedshuizenpad georganiseerd wat heel goed aansloot op deze dag.

In Alphen waren er 2 dagen nodig om alle inschrijvingen voor Open Monumenten Klassendag te plaatsen voor een uniek projekt. Door samenwerking tussen het Cultuurpalet, De Vrienden van de Adventskerk en Open Monbumentendag/Nationale Orgeldag konden 1300 leerlingen van groepen 5 en 6 genieten van een muzikale theateruitvoering in de Adventskerk van het Carnaval der Dieren van Camille Saint-Saëns waarin het Steinmeyer-orgel een mooie rol speelde. Stadsorganist Simon Stelling werd daarbij ondersteund door Aubrey Snell (spel en saxofoon), Theo en Hesther de With (spel).

In deze voorstelling zitten in de muziek en uitvoering door de spelers veel dieren verstopt, zij wekken die dieren tot leven.

In totaal werden er op 7 en 8 september 7 voorstellingen gegeven voor 1300 leerlingen en hun begeleiders.

Op Open Monumentendag werd deze uitvoering herhaald als slotconcert in het kader van Nationale Orgeldag met wederom een volle kerk.

Als aanloop naar de Open Monumentendag en Nationale Orgeldag op zaterdag 9 september in de gemeente Alphen, vond afgelopen donderdag 31 augustus de feestelijke opening plaats in Museumpark Archeon. Directeur Jack Veldman heette de aanwezigen welkom op deze bijzondere locatie nl, het Archeologiemuseum in de reconstructie van een Gallo-Romeinse boerderij, de villa van Rijswijk. Door Tineke Verbakel, voorzitter van de Stichting Open Monumentendag Gemeente Alphen aan den Rijn werd een woordje gedaan over “Waarom een Open Monumentendag?” gevolgd door de openingswoorden van wethouder Anouk Noordermeer en het orakel van de Priesteres van Archeon. Deze laatste voorzag een activiteit met en door veel mensen waarbij de weergoden goedgestemd zijn.

Het landelijk thema is dit jaar “Levend erfgoed”, immaterieel erfgoed is de schakel tussen heden, verleden en toekomst. Het is cultuur van nu, geeft een gevoel van verbondenheid met vorige generaties en is tegelijkertijd ook toekomstgericht omdat mensen het willen doorgeven aan volgende generaties. Het is een levende en dynamische vorm van erfgoed, die zich aanpast en mee verandert met de tijd. Het verbindt de gemeenschap die het beoefent en zich ermee identificeert. Dit jaar is het twintig jaar geleden dat het UNESCO verdrag voor de Bescherming van het Immaterieel Cultureel Erfgoed is gesloten en daarom is het thema  ‘Levend erfgoed’ dit jaar gekoppeld aan Open Monumentendag en staat Museumpark Archeon volop in de schijnwerper. Immers met zoveel levend erfgoed op één locatie zeggen we: Archeon is levend erfgoed!

Aansluitend hebben de gasten deelgenomen aan speciale rondleidingen in de prehistorie, Romeinse tijd en de middeleeuwen door de Archeotolken.  Tip voor lokaal immaterieel erfgoed: een Marketenster bij de koffie!

Het is bijna zover, de aanloop naar de 37^e Open Monumentendag is begonnen!

De programmaboekjes zijn klaar en liggen op de diverse verspreidingspunten in alle kernen: haal een exemplaar of bekijk het digitale programma en maak keuzes.

Dat kan zijn een individuele wandeling, bezichtiging of fietstocht. U kunt ook gebruik maken van een gratis begeleide historische wandeling in Alphen en Koudekerk, of de fietstocht van het CAS in Alphen. Wat te denken van het VARA theater-orgel in het Flora of het pad langs gebedshuizen in Boskoop? Ook Museumpark Archeon doet dit jaar enthousiast mee, immers met zoveel levend erfgoed op één plek staat zij volop in de schijnwerper!

Kom lekker genieten van het theaterconcert in de Adventskerk in Alphen als slot van deze dag (en Nationale Orgeldag!), dit jaar als familievoorstelling het Carnaval der Dieren van Camille Saint Saëns. Wat u ook kiest, altijd treft u enthousiaste molenaars, monumenteneigenaren of vrijwilligers die u graag willen vertellen over al het moois dat wij binnen de poorten hebben.

Achter de schermen wordt er hard gewerkt aan het opzetten van de Open Monumentendag 2023 op zaterdag 9 september. Het thema “Levend Erfgoed” doelt m.n. op het immaterieel erfgoed wat al eeuwen of decennia lang doorgegeven wordt en deze vorm van erfgoed levend houdt. In eerste instantie denk je wellicht hoe dat met de monumenten kan samenhangen, maar die link is snel gelegd: alle ambachten, rituelen, feesten en noem maar op vonden altijd plaats in of bij bebouwing. Veel daarvan is inmiddels een fysiek monument geworden dat we koesteren. Wat te denken van alle molens, kerken, stations of tuinen? In dit verband zoeken we ook kontakt met het Archeon, immers heel Archeon is levend erfgoed!

Verder is er voor de scholen nieuw digitaal lesmateriaal beschikbaar om ook daar het begrip monument te behandelen. Open Monumenten Klassendag wordt dit jaar gehouden in de Alphense Adventskerk. In samenwerking met het Cultuurpalet kunnen scholen naar de voorstelling van het Carnaval der Dieren van Saint Saëns, waarbij ook het 100 jarige Steinmeyer-orgel een rol heeft. Deze voorstelling wordt tevens de basis van het OMD-slotconcert t.g.v. Nationale Orgeldag op 9 september.

Inmiddels is de vacature voor een vertegenwoordiger namens Koudekerk vervuld: Jan Kamphuis gaat m.i.v. mei 2023 de funktie van Jan van Wijk overnemen en draait vanaf nu alvast mee. De vacature die zal ontstaan door het vertrek van Gerdien Snel (vertegenwoordiger Zwammerdam) blijft helaas nog open: lijkt u het leuk iets met monumenten te doen en woont u in Zwammerdam? Wij horen het heel graag!

In 2023 zijn ook weer 3 tekstbordjes bij monumenten gemonteerd, het volledige overzicht ziet u onder “Monumentenschildjes”

Nu er even een moment van rust is om ook wat organisatorische zaken af te wikkelen, komt elk jaar het rooster van aftreden op de agenda. Voor komend jaar een 3-tal wijzigingen:

Liesbeth van de Zand doet het laatste jaar als bestuurslid omdat in september 2023 de termijn erop zit. Haar deel voor Nationale Orgeldag is nu overgedragen aan Robert Bezemer die afgelopen seizoen in de zijlijn al meegedraaid heeft. Voor het deel als vertegenwoordiger van Alphen gaat Hans Bahlmann na OMD 2023 het stokje overnemen. Hij draait nu een vol seizoen mee.

Gerdien Snel heeft aangegeven dat zij in september 2023 haar bestuurstermijn niet meer verlengt. Dan komen haar deel OMD Klassendag en vertegenwoordiger van Zwammerdam vacant.

Jan van Wijk heeft aangekondigd dat hij medio volgend jaar zal terugtreden als lid van het OMD-bestuur. We zoeken derhalve een opvolger voor Koudekerk.

In Oktober hebben we als OMD-deelnemer bij 2 externe bijeenkomsten ingeschreven:

Kennismaking met de nieuwe Gemeenteraad.

Hiertoe was de erfgoedsector uitgenodigd zich te presenteren met een gereserveerde tafel. De raadsleden konden dan speeddaten en kennismaken door langs de tafels steeds een gesprekje met een organisatie uit de erfgoedsector te houden. We hopen dat de lijntjes hierdoor wat korter kunnen zijn/worden.

Vrijwilligersmarkt in het gemeentehuis.

Georganiseerd door Participe als kontaktmogelijkheid voor alle organisaties die met vrijwilligers werken en mensen die zich willen oriënteren wel vrijwilligerswerk hen aanspreekt. Tineke Verbakel en Liesbeth van de Zand waren voor OMD aanwezig. De avond heeft geen concrete contacten voor nieuwe vrijwilligers opgeleverd. Wij zoeken nl. een nieuw bestuurslid dat alle social media kan gaan opzetten en onderhouden. Ook hebben we nieuwe vertegenwoordigers voor Zwammerdam en Koudekerk nodig!

Na alle coronaperikelen konden we dit jaar gelukkig weer een volwaardige Open Monumentendag realiseren. Kennelijk hadden de bezoekers dit gevoel ook: zij kwamen in grote getalen naar de opengestelde monumenten. Mede dankzij het stralende weer en een grote keuze aan mogelijkheden is deze dag over de hele linie naar volle tevredenheid verlopen. Het thema “Duurzaamheid” kon bijna niet beter, immers elk monument heeft zijn duurzaamheid al bewezen! In veel monumenten werd b.v. getoond wat men aan duurzaamheid en hergebruik al deed of in de planning had te doen.

Vooral de molens en kerken hebben veel bezoekers gehad met als absolute topper de Bonifaciuskerk in Alphen met 260 bezoekers, al dan niet in combinatie met de opengestelde vml. Bonifaciusschool en nabij gelegen Adventskerk. In Boskoop was dit dag in het kader van Boskoop800 een kerkenpad georganiseerd, een mooie combinatie! Hierdoor deden ook een extra aantal orgels mee met Nationale Orgeldag. Het OMD-Slotconcert werd gespeeld door Simon Stelling op het Steinmeyer-orgel in de Adventskerk (met in het kader van duurzaamheid geen programma op papier maar alle teksten digitaal op het scherm.

September 2022

In de aanloop naar Open Monumentendag op zaterdag 10 september heeft wethouder Anouk Noordermeer op de vrijdag ervoor een officiëel startsein gegeven bij de vml. Bonifaciusschool te Alphen.

Dit gemeentelijk monument is verbouwd tot 14 appartementen en deed dit jaar voor het eerst mee met Open Monumentendag. De voorzitter van Stg. Open Monumentendag Gemeente Alphen aan den Rijn, Tineke Verbakel, heette iedereen welkom met een kort woordje. Vervolgens schetste de voorzitter van de VvE, Dick van Giezen, een beeld van de vroegere school, de verbouwing en de huidige bewoning. Een van de aanwezige bewoners heeft nog als kind op deze school gezeten en woont nu in het appartement van haar vroegere klaslokaal, zelfs haar schoolfoto was nog er nog.

Vervolgens heeft de wethouder het belang van het behoud van de monumenten benadrukt en verrichtte de openingshandeling door een informatiebordje op de gevel van het monument te monteren. Afsluitend overhandigt Liesbeth van de Zand namens OMD de speciale Open Monumentendagvlag symbolisch aan de bewoners.